ممکن است گفته شود که چرا معصوم(ع) گناه نمی کند؟ آیا چیزی مانند دستی از غیب از بیرون او را از گناه کردن باز می دارد؟ مراد از «برهان ربه» در آیه 24 سوره یوسف چیست که آن حضرت را از گناه زنا منصرف کرد و باز داشت؟

در پاسخ می بایست گفت که شخص معصوم(ع) وقتی گناه را می بیند، حقیقت گناه را می بیند؛ یعنی برای او مشخص می شود که این رشوه مثلا «آتش دوزخ» است که می خواهد بخورد؛ زیرا مال حرام و «سحت» همان آتش است(بقره، آیه 174؛ نساء، آیه 10)؛ نه این که موجب آتش می شود؛ بلکه خودش عین و حقیقت آتش است؛ چنان که رباخواری چیزی جز تخبط شیطانی، دیوانگی و آشفته سری نیست؛ یعنی وقتی کسی رباخواری می کند، دیوانگی و جنون را در سر خویش وارد می کند(بقره، آیه 275)؛ چنان که گناه غیب، خودش همان گوشت مردار برادر است که می خورد: یَأْکُلَ لَحْمَ أَخِیهِ مَیْتًا.(حجرات، آیه 12)

علامه طبرسى در شأن نزول آیه شریفه می ‏نویسد: این آیه از سوره حجرات درباره دو تن از اصحاب رسول خدا (ص) نازل شده است که از رفیق خود سلمان غیبت کردند. چون او را خدمت پیامبر(ص) فرستادند تا برایشان غذا بیاورد، پیامبراکرم (ص) او را نزد اسامة بن زید که مسئول [بیت المال‏] بود فرستاد تا غذا بگیرد. اسامه گفت: چیزى ندارم که به تو بدهم. هنگامى که سلمان نزد آن دو برگشت، گفتند: چرا غذا نیاوردى؟ گفت: خدمت پیامبر (ص رسیدم، ایشان مرا نزد اسامه فرستاد و او گفت: الان چیزى ندارم، به این جهت نتوانستم چیزى تهیه کنم. آن دو نفر گفتند: اسامه بخل ورزید و غذا نداد، و درباره به سلمان گفتند: اگر او را به سراغ چاه «سمیحه» بفرستیم آب فروکش خواهد کرد و خشک خواهد شد. آن گاه این دو نفر راه افتادند تا نزد اسامه بیایند و بررسى کنند که چرا اسامه به سلمان غذا نداده است. پیامبراکرم (ص) فرمود: «من آثار خوردن گوشت در دهان شما مى‏بینم». گفتند: ما امروز گوشت نخورده‏ایم. فرمود: «گوشت سلمان و اسامه را مى‏خوردید!»، سپس این آیه نازل شد".(ترجمه تفسیر مجمع البیان،ج23،ص212)

در روایتی دیگر است: «قالت عائشة: لا تغتابنّ منکنّ أحدا فإنّی قلت لامرأة مرّة و أنا عند النبیّ صلّى اللّه علیه و آله و سلّم: إنّ هذه لطویلة الذّیل فقال: الفظی الفظی، فلفظت بضعة من لحم؛ عائشه گفت که هرگز زنی دیگر را غیبت مکنید؛ زیرا یک بار در نزد پیامبر(ص) نسبت به زنی گفتم: «آن دامن بلند است.» حضرت فرمود: بیفکن از دهن خود. پس پاره گوشتى از دهن بیرون انداختم.»(جامع السعادات، ج 2، ص 294؛  محجة البیضاء، ج 5، ص 257)

امیرمومنان امام علی(ع) می فرماید که رشوه همان زهر مار متعفن و بدبوی دهان افعی است که قی کرده و این شخص می خواهد آن را بخورد:کَأَنَّما عُجِنَتْ بِرِیقِ حَیَّةٍ أَوْ قَیْئِها.(نهج‌البلاغه، خطبه 224)

بنابراین، وقتی گفته می شود که معصوم(ع) چرا گناه نمی کند؛ زیرا آن حقیقت هر چیزی را می بیند؟ آیا کسی حاضر است نجاست غائط خود یا دیگری را بخورد و نجاست خواری کند؟ شکی نیست که هیچ عاقل عالمی غائط و بول نمی خورد. پس وقتی گفته می شود که معصوم(ع) گناه نمی کند، زیرا آن حقیقت را می بیند و از آن پرهیز می کند.

این که خدا می فرماید: أَنْ رَأَى بُرْهَانَ رَبِّهِ کَذَلِکَ لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ وَالْفَحْشَاءَ؛ انی که برهان پروردگارش را دید. این چنین ما از او سوء و فحشاء را دور کردیم و منصرف نمودیم.(یوسف، آیه 24) این برهان پروردگار همان نمایاندن حقیقت زنا بود. وقتی حضرت باطن و حقیقت گناه را دید، به طور فطری از آن پرهیز کرد؛ زیرا انسان عاقل هرگز حاضر نیست تا به سوی نجاسات برود و از آن ها بهره گیرد.